WNO's nieuwe 'Don Giovanni' is een monster dat op het juiste moment aanvoelt zonder te proberen

Ryan McKinny zingt de titelrol in Don Giovanni van de Washington National Opera. (Scott Suchman/WNO)





DoorMatthew Guerrieri 1 maart 2020 DoorMatthew Guerrieri 1 maart 2020

Wanneer houdt de Don Giovanni van Mozart op met actueel te zijn? 2065, misschien - overeenkomend met de lijst van de seksuele veroveringen van de Don die zijn lankmoedige bediende, Leporello, plichtsgetrouw heeft gecatalogiseerd?

Al meer dan 230 jaar wordt de libertijn naar de hel achtervolgd door zijn slachtoffers: Donna Anna, die haar verloofde, Don Ottavio, ertoe aanzet wraak te nemen nadat Giovanni haar heeft aangevallen en haar vader, de Commendatore, heeft vermoord; Donna Elvira, verleid en afgewezen maar nog steeds met een fakkel; het boerenmeisje Zerlina, in het nauw gedreven door de macht van de Don aan de vooravond van haar huwelijk met Masetto. En toch keert Giovanni terug, eeuwig herrezen, eeuwig relevant. De geloofwaardige en overtuigende nieuwe productie van de Washington National Opera, die zaterdag in het Kennedy Center opende, hoeft niet heel hard te werken om hem vertrouwd te maken.

De WNO heeft Giovanni voor het laatst gemonteerd in 2012, in een high-concept, sierlijke enscenering; deze versie was relatief gestroomlijnd. De minimalistische decors van Erhard Rom - abstract genoeg om dubbel werk te doen voor Samson en Delilah, die zondag opengingen - werden schermen voor de gestileerde projecties van S. Katy Tucker.



Advertentieverhaal gaat verder onder advertentie

De personages dwaalden rond in historische kostuums, waarvan veel gerecycled uit de ontwerpen van wijlen Jean-Pierre Ponnelle, voor het eerst te zien bij WNO in de jaren tachtig (met nieuwe toevoegingen door Lynly A. Saunders). Regisseur E. Loren Meeker's belangrijkste conceptuele idee was een stille cohort van in het wit geklede vrouwen, de veroveringen uit het verleden van de Don die het podium rondspoken en het zwaartepunt verlegden naar een vrouwelijk gezichtspunt. Er waren flitsen van humor (Elvira die binnenkwam met een trein met letterlijke bagage was een leuke touch). Maar de algemene strategie was mager, grootsheid mijdend, de zangers klaarstomen om te slagen en vervolgens uit de weg gaan.

En de zang en het acteerwerk waren over het algemeen erg goed. Als Donna Anna zette Vanessa Vasquez een kristalheldere of stalen beet in, al naar gelang de situatie erom vroeg, met fijn getekende frasering: verfijnde toorn. Donna Elvira van Keri Alkema had meer tijd nodig om op te warmen, maar eenmaal daar kwam er een rijk geluid uit met een satijnen randje, een lichte waas van fantasie. Vanessa Becerra was een slimme, eigenwijze Zerlina; soms dreigde haar intonatie scherp te worden, terwijl ze het volume uitduwde, maar als ze gecentreerd was, had haar zang een aantrekkelijk bruisen.

Alek Shrader, als Ottavio, leek een suboptimale stem te hebben, verschuift van gemak naar strakke inspanning in hoger bereik, waarbij hij zijn topnoten terugdeinst. Norman Garrett's Masetto had een fijnkorrelige, dynamische toon en ingetogen kracht. Peter Volpe was passend streng en stentoriaans als de Commendatore. En het belangrijkste vreemde koppel van de opera was te schatten. Als de Don liet Ryan McKinny een soepel, stijlvol geluid horen, een krachtig gegrom dat op de loer lag onder een zacht fineer. En Kyle Ketelsen was een scène- en showstelende Leporello: een glanzende, dynamische bariton, een behendige beheersing van de taal en een stipte komische timing.



Advertentieverhaal gaat verder onder advertentie

Timing was een issue voor WNO-dirigent Evan Rogister; hoewel het orkest een gebalanceerd, gepolijst geluid maakte, was de coördinatie tussen spelers en zangers vaak bij benadering. Maar het strak getekende, directe gevoel voor verhalen vertellen, efficiënter dan weelderig, werd gecompenseerd. Vooral de komische vaardigheden van Ketelsen duwden de messcherpe balans van horror en farce vaak in de laatste richting, maar loerende spanning stuwde de show voort als een opgerolde veer.

In publiciteit en programmanotities wordt expliciet verwezen naar #MeToo en aanverwante bewegingen. (Hij heeft zijn leven lang vrouwen verraden, lezen de posters. Nu is de tijd om.) Maar het was verdomd genoeg aanklacht dat Meeker de parallellen niet hoefde te onderstrepen. De bijzondere kracht van deze productie was het onthullen van de meedogenloze amoraliteit van de Don als slechts de meest voor de hand liggende pathologie. Ottavio's egocentrische ongeduld, Masetto's jaloezie en Leporello's cynisme maken ook de vrouwen het slachtoffer; niettemin, zoals in werkelijkheid, blijft het vrouwenwerk om te navigeren, te verzachten en te kalmeren. Dat het verhaal aansluit bij de menselijke natuur getuigt van de scherpzinnigheid van Mozart en Lorenzo da Ponte. Dat een rechttoe rechtaan invulling anno 2020 moeiteloos actueel is? Dat is van ons.

Don Giovanni van de Washington National Opera, met een speelduur van ongeveer drie uur, zal tot 22 maart met tussenpozen worden uitgevoerd in het Kennedy Center's Opera House.

Aanbevolen